O ustawie

Krajowy Rejestr Długów BIG S.A. działa na podstawie Ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 roku o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (pobierz treść ustawy) oraz Regulaminu Zarządzania Danymi (pobierz treść regulaminu).

Ustawa ściśle reguluje przedmiot działalności KRD. Do naszych ustawowych zadań należy przyjmowanie, przechowywanie oraz udostępnianie informacji i danych gospodarczych. Odbywa się to za pośrednictwem Internetu, co sprawia, że usługa Krajowego Rejestru Długów jest zawsze dostępna (dowiedz się więcej o kanałach dostępu).

Kto to jest wierzyciel?

Pod pojęciem wierzyciela rozumie się osobę, która może żądać spełnienia świadczenia od innej osoby (dłużnika), z którą łączy ją stosunek zobowiązaniowy.

Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych podaje następującą definicję wierzyciela:

„… rozumie się przez to osobę fizyczną, której wierzytelność została stwierdzona tytułem wykonawczym, osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą lub stosunkiem prawnym przysługuje wierzytelność, oraz organ właściwy wierzyciela w rozumieniu art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów;”

Pojęcie wierzyciela obejmuje swym zakresem praktycznie wszystkie podmioty, którym w związku z ich działalnością przysługują wierzytelności.

Kto to jest dłużnik?

Pod pojęciem dłużnika rozumie się podmiot (np. osobę, firmę lub instytucje) zobowiązany do spełnienia świadczenia na rzecz innego podmiotu (wierzyciela) na podstawie łączącego je stosunku zobowiązaniowego.

Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych podaje następującą definicje dłużnika:

1) dłużnik – rozumie się przez to osobę fizyczną, w tym osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, zobowiązaną względem wierzyciela w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą lub stosunkiem prawnym;

2) dłużnik niebędącym konsumentem – rozumie się przez to:
a) osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą zobowiązaną względem wierzyciela w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą,
b) osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej zobowiązaną względem wierzyciela w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą lub stosunkiem prawnym;

3) dłużniku będącym konsumentem – rozumie się przez to osobę fizyczną, o której mowa w art. 221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.3), a także osobę zobowiązaną do świadczeń alimentacyjnych, o której mowa w art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, Nr 6, poz. 33, Nr 97, poz. 800 i Nr 98, poz. 817);

Definicja dłużnika obejmuje swym zakresem praktycznie wszystkie podmioty, na których w związku z ich działalnością, istnieją nieuregulowane zobowiązania. W praktyce oznacza to, że każdy może być zarówno wierzycielem, jak i dłużnikiem.

Co muszę wiedzieć, dopisując dłużnika – konsumenta?

Jeśli chcesz przekazać do KRD informacje o zobowiązaniu konsumenta, musisz się upewnić, że spełnione są poniższe warunki:
  • zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki oraz umów, o których mowa w art. 1871 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,
  • łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 200 złotych; łączna kwota obejmuje nie tylko kwotę główną zobowiązania i odsetki, ale także ewentualne koszty postępowania sądowego i egzekucyjnego,
  • zobowiązanie jest wymagalne od co najmniej 30 dni,
  • upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi będącemu konsumentem do rąk własnych, na adres korespondencyjny wskazany przez dłużnika będącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres miejsca zamieszkania, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
Aby dopisać konsumenta do KRD, potrzebujesz poniższych danych o tym konsumencie:
  • imię i nazwisko,
  • numer PESEL, a w przypadku obcokrajowców – inny numer potwierdzający tożsamość.
Możesz rozszerzyć informację gospodarczą o dane, które ułatwią zidentyfikować konsumenta każdemu, kto go sprawdzi w KRD:
  • adres zamieszkania lub adres korespondencyjny,
  • numer i seria dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość.
Art. 187 Kodeksu postępowania cywilnego wymienia następujące umowy, w ramach których wierzyciel może dopisać dłużnika do rejestru:
  • świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych,
  • przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej,
  • dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego,
  • dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków,
  • wywóz nieczystości,
  • dostarczanie energii cieplnej.

Co muszę wiedzieć, dopisując dłużnika – firmę?

Jeśli chcesz przekazać do KRD informacje o zobowiązaniu dłużnika – firmy lub jednostki organizacyjnej, musisz się upewnić, że spełnione są poniższe warunki:
  • zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej,
  • łączna kwota wymagalnych zobowiązań wynosi co najmniej 500 złotych; łączna kwota obejmuje nie tylko kwotę główną zobowiązania i odsetki, ale także ewentualne koszty postępowania sądowego i egzekucyjnego,
  • zobowiązanie jest wymagalne od co najmniej 30 dni,
  • upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych, na adres korespondencyjny wskazany przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
Aby dopisać firmę do KRD, potrzebujesz poniższych danych o tej firmie:
  • nazwa firmy,
  • siedziba i adres;
  • NIP, a w przypadku podmiotów zagranicznych – inny numer identyfikacyjny.
Możesz rozszerzyć informację gospodarczą o dane, które ułatwią zidentyfikować firmę każdemu, kto ją sprawdzi w KRD:
  • numer REGON,
  • imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organów zarządzających, wspólników,
  • członków zarządu, prokurentów, pełnomocników,
  • główny przedmiot działalności gospodarczej.

Dopisanie dłużnika z prawomocnym wyrokiem sądu

Wierzyciel, który posiada tytuł wykonawczy, może przekazać do KRD informacje
o zobowiązaniu dłużnika, gdy są spełnione łącznie następujące warunki:
  • zobowiązanie zostało stwierdzone tytułem wykonawczym,
  • upłynęło co najmniej 14 dni od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych, na adres korespondencyjny wskazany przez dłużnika, a jeżeli dłużnik nie wskazał takiego adresu – na adres miejsca zamieszkania, siedziby lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, pisma, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura,
  • wierzyciel przekazał do biura informację określającą dane organu orzekającego – datę wydania i sygnaturę tytułu wykonawczego stwierdzającego to zobowiązanie.

Aktualizowanie informacji gospodarczych przekazanych do KRD

Wierzyciel jest zobowiązany do aktualizacji informacji niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni w przypadku:
  • całkowitej lub częściowej spłaty zobowiązania,
  • wygaśnięcia zobowiązania z innych przyczyn (np. umorzenia przez wierzyciela),
  • stwierdzenia, że przekazane informacje są nieprawdziwe,
  • stwierdzenia zmiany w zakresie danych przekazanych do KRD.
W przypadku stwierdzenia nieistnienia zobowiązania, wierzyciel zobowiązany jest natychmiastowo usunąć informację z KRD.

KRD z własnej inicjatywy usuwa informacje gospodarcze:
  • przed zaprzestaniem wykonywania działalności gospodarczej przez Biuro, informując o tym wierzycieli związanych z Biurem umową,
  • przekazane przez wierzyciela, z którym wygasła albo została rozwiązana umowa,
  • przekazane przez wierzyciela, który po ich przekazaniu do Biura został wykreślony z właściwego rejestru albo ewidencji lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej,
  • na podstawie uzasadnionej informacji o nieistnieniu zobowiązania,
  • na podstawie uzasadnionej informacji o wygaśnięciu zobowiązania, jeżeli dane dotyczą dłużnika będącego konsumentem,
  • po upływie 3 lat od ich ostatniej aktualizacji, nie później niż po upływie 10 lat od dnia ich przekazania przez wierzyciela.

Sprawdzanie firmy lub jednostki organizacyjnej

Jeśli chcesz sprawdzić informacje w KRD na temat firmy, nie potrzebujesz żadnego upoważnienia do sprawdzenia jej danych w KRD – wystarczy, że podasz numer NIP lub inny numer identyfikacyjny (w przypadku firm zagranicznych).

Raport dotyczący ujawnienia informacji gospodarczych będzie zawierał dane przekazane przez wierzycieli wyszukiwanej firmy. Dodatkowo, w raporcie pojawią się informacje dotyczące zobowiązań konsumentów, w których występuje zadany numer jako informacja o wspólnikach lub akcjonariuszach dłużników będących osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, o ile dane te zostały przekazane do KRD przez wierzyciela.

Sprawdzanie konsumenta

Jeśli chcesz sprawdzić informacje w KRD na temat konsumenta, musisz najpierw otrzymać upoważnienie od tego konsumenta do sprawdzania jego danych w rejestrze. Upoważnienie takie jest ważne nie dłużej niż 60 dni od dnia jego udzielenia.

Sprawdzając konsumenta w KRD podajesz numer PESEL oraz datę uzyskania upoważnienia do sprawdzenia w rejestrze KRD.

Raport dotyczący ujawnienia informacji gospodarczych będzie zawierał dane przekazane przez wierzycieli wyszukiwanego konsumenta. Dodatkowo, w raporcie pojawią się informację dotyczące zobowiązań firm lub jednostek organizacyjnych, w których występuje zadany numer jako informacja o:
  • osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą – z zastrzeżeniem, że informacje te ujawniane są wyłącznie do dnia określonego w art. 68 ustawy,
  • wspólnikach lub akcjonariuszach, osobach wchodzących w skład organów zarządzających lub prokurentach dłużników będących osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej,
o ile dane te zostały przekazane do KRD przez wierzyciela.

Forma upoważnienia do sprawdzania informacji o konsumencie

Zapisy Ustawy nie precyzują, czy upoważnienie ma być udzielone w formie pisemnej czy ustnej. Przepisy kodeksu cywilnego zakładają, iż „wola osoby może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny”. Dlatego obok pisemnego upoważnienia dopuszczalne jest upoważnienie ustne. Dla celów dowodowych dobrze jest mieć upoważnienie pisemne lub zarejestrowaną rozmowę, w której oświadczenie woli konsumenta zostało złożone w sposób nie budzący wątpliwości.

Krajowy Rejestr Długów zaleca formę pisemną upoważnienia, jako formę najłatwiej akceptowalną. Upoważnienie pisemne powinno zawierać następujące dane:
  • miejscowość i datę,
  • imię i nazwisko konsumenta oraz adres zameldowania,
  • PESEL,
  • czytelny podpis.